گرافیک باستاني ايران
كشور باستاني ايران ( پرشيا ) با يك تمدني كهن یکی از پايهگذاران در عرصه طراحي گرافيكي و هنر است
امروزه موزههاي سراسر جهان داراي نمونههاي اوليه طراحي گرافيك ايراني بر روي فلز و يا ظروف سفالي- مهرها -كاشيها- گچ بري فرش ابريشمها و انواع لباسها ميباشند.
بعضي از نمونههاي اين هنر باستاني داراي شهرت و آوزاه جهاني ميباشند و طرحهاي روي فرش با سفال- نقاشي- مينياتوري خوشنويسي و مصور سازي كتابها به عنوان آثار ايراني كاملا قابل تشخيص هستند.
گرافيك مدرن در ايران براي اولين بار در اواخر قرن 19 در غالب طراحي و تصوير در روزنامهها و مجلههاي آن دور ظاهر شد و تكامل و پيشرفت آن ادامه يافت اما تا قبل از اين تاريخ در اواخر قرن 18 تعدادي پوسترهاي ملي ( عاميانه ) به روش چاپ سنگي تهيه و در ايران توزيع شده بودند.
شرح وقايع مذهبي و يا گفتههاي معروف فلاسفه شعرا و نويسندگان به بهترين نحو و در غالب سبك زينتي برجستهاي طراحي و مصور سازي ميشدند.
طراحي آگهي اولين بار در سال 1908 در تهران آغاز شد و از آن پس طراحي گرافيك ايران به تدريج سبك غربي را پيش گرفت دانشكده هنرهاي عالي در سال 1941 در دانشگاه تهران تاسيس شده و دورههاي هنري گرافيك و طراحي در آن ارائه گرديد طي ساليان گذشته فارغالتحصيلان اين دانشكده بيشترين كارگاههاي گرافيك كنوني در تهران را تاسيس كرده اند.
امروزه علاوه بر اين دانشكده چهار موسسه تحصيلات عاليه ديگر به همانند 6 مدرسه هنر و كه در آنها رشته طراحي گرافيك عرضه ميشود وجود دارند كه بالغ برهزار دانشجو در هر سال پذيرش ميكنند اين رقم دال بر گسترش طراحي گرافيك در رشتههاي گوناگوني همانند چاپ آگهي سينما و تلويزيون در ايران ميباشد.
در سال 1964 اولين نمايشگاه گرافيك در تهران زمينههاي برگزارش و از آن پس طراحان گرافيك ايران آثارشان را در دو بخش گروهي يا انفرادي به طور منظم به ميگذارند در سال 1978 اولين دو سالانه طراحي آسيايي در تهران گشايش يافت و در آن كارهايي از تمام كشورهاي آسيايي به نمايش در آمد متاسفانه به علت آشفتگيهاي بوجود آمده همزمان با انقلاب اسلامي ايران فعاليت اين نمايشگاه متوقف شد- اولين دو سالانه طراحان گرافيك ايران در سال 1988 و دومين آن در سال 1999 در موزه هنرهاي معاصر تهران برگزار گرديد. جدا از نمايشگاه نام برده سه نمايشگاه بينالمللي تصوير سازي كتاب كودكان نيز در تهران برگزار شد. همچنين طراحان گرافيك ايران آثارشان را به نمايشگاههاي بينالمللي مانند دو سالانه پوستر ورشو در سالانه پوستر lahti در فنلاند و نمايشگاه Bratislava در اسلواكي به معرض نمايش گذاشتند .
امروزه كارهاي آثار طراحان گرافيك ايران به تدريج در عرصههاي بينالمللي به رسميت شناخته ميشود و بسياري از نمونههاي هنري آنها آنان در نشريات حرفهاي به صورت برجستهاي نشان داده شده است
از تاریخ گرافیک ایران به قلم مرتضی ممیز
ترجمه : هوشنگ